آگاهی از اثر داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌های مختلف روی حرکت دندان ارتودنسی (OTM) [1] برای متخصصین ارتودنسی، امری ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تزریق متوترکسات (MTX) [2] روی OTM در موش‌های صحرایی، انجام شد.
28 موش نر از نژاد ویستار به صورت رندوم به چهار گروه تقسیم شدند (حجم هر گروه = 7). اولین دندان مولار و دندان جلویی مرکزی با استفاده از فنر سیم‌پیچ نیکل-تیتانیوم (NiTi) و بار 50 گرمی در هر موش، به یکدیگر متصل شد. دو گروه آزمایشی، هر یک به ترتیب 0/75 میلی‌گرم بر کیلوگرم و 1/5 میلی‌گرم بر کیلوگرم MTX به صورت داخل صفاقی و به مدت 21 روز دریافت کردند. گروه کنترل منفی هیچ تزریقی دریافت نکرد و تحت درمان ارتودنسی نیز قرار نگرفت. گروه کنترل مثبت تحت درمان ارتودنسی قرار گرفت و تزریق سالین 0/9 درصد به مدت 21 روز برای آن انجام شد. پس از 21 روز، تمام موش‌ها با استنشاق کلوروفرم کشته شدند و استخوان مکسیلای آن‌ها برداشته شد. میانگین تعداد لکون‌های هاوشیپ [3]، عروق خونی، استئوکلاست‌ها و لکون‌های جذبی [4] شمارش شدند. کاهش حجم استخوان (نسبت حجم استخوان به حجم کل (BV/TV)) توسط میکرو سی‌تی در ناحیه دندان مولار فک بالا، تعیین شد.
OTM، تعداد استئوکلاست‌ها و تعداد عروق خونی، به طور معناداری در موش‌های درمان شده توسط MTX افزایش داشت. (P<0.05) با این وجود، افزایش تعداد لکون‌های هاوشیپ و لکون‌های جذبی، تفاوت معناداری نداشت. (P>0.05) نسبت BV/TV پایین در گروه MTX با افزایش تعداد استئوکلاست‌ها مطابقت داشت.
تزریق MTX می‌تواند باعث افزایش معنادار OTM و کاهش تحلیل ریشه در موش‌های صحرایی شود.
[1] Orthodontic Tooth Movement
[2] Methotrexate
[3] Howship’s Lacunae
[4] Resorption Lacunae